108. Kuproskłodowskit

Dzisiaj kuproskłodowskit (pisany też cuproskłodowskit, co jest moim zdaniem nieporozumieniem; inna nazwa jachymowit), którego nazwa, wbrew pozorom, nie pochodzi od kupra, tylko od łacińskiej nazwy miedzi cuprum. Jest to uwodniony krzemian uranylu Cu[UO₂]₂[SiO₃OH]₂·6H₂O, należący do grupy skłodowskitu. Jony magnezu występujące w skłodowskicie są zastąpione tu jonami miedzi(II) – i wszystko jasne. Wygląd ma również bardzo… Czytaj dalej 108. Kuproskłodowskit

107. Heksacyjanożelazian(III) potasu

Dziś kolejny szkolny odczynnik, żelazicyjanek potasu K₃[Fe(CN)₆], poprawnie heksacyjanożelazian(III) potasu. Odkryty został w 1822 przez niemieckiego chemika Gmelina; początkowo stosowano go do produkcji barwników ultramarynowych. Dziś wykorzystuje się go głównie w drukarstwie i fotografice, a także do obróbki żelaza i stali. Substancja ta należy do związków zwanych kompleksowymi i zawiera złożony anion [Fe(CN)₆]3–, składający się… Czytaj dalej 107. Heksacyjanożelazian(III) potasu

106. Schoepite

Schoepite (w zasadzie po polsku powinien się nazywać szepit, ale jest na tyle rzadki, że jeszcze się to nie spolszczyło) jest rzadkim minerałem uranylowym (tzn. zawierającym jon UO₂2+) o wzorze (UO₂)₈O₂(OH)₁₂·12H₂O. Twardość 2,5, gęstość 4,8 g/cm3. Powstaje jako produkt przemian uraninitu w hydrotermalnych złożach rud uranu, łatwo ulega odwodnieniu i przestaje być taki ładny. Wykazuje… Czytaj dalej 106. Schoepite

104. Szlify diamentu

Dzisiejszy odcinek sponsorują literki B jak diament i D jak brylant (a może odwrotnie). Diamentem zajęto się po raz pierwszy w późnym średniowieczu w Niemczech, początkowo jednak po prostu rozszczepiano diamenty na ośmiościany, będące naturalną bryłą dla tego kamienia (surowe diamenty często mają ten kształt). Metodę cięcia diamentu na takie bryły opracowano w 1380 roku… Czytaj dalej 104. Szlify diamentu

103. Szlif fasetkowy

Drugi sposób szlifowania kamieni, szlif fasetkowy, oznacza nadanie kamieniowi kształtu bryły wielościennej, z wyraźnie zaznaczonymi krawędziami i ściankami – to właśnie ścianki nazywają się fasetkami. Najbardziej ceniony rodzaj szlifu, brylantowy szlif diamentu, ma 57 fasetek! Ale więcej na ten temat później, najpierw zastanówmy się, po co właściwie szlifować kamienie w tak skomplikowany sposób? Odpowiedź jest… Czytaj dalej 103. Szlif fasetkowy

101. Hialit

Hialit jest odmianą opalu, który pod względem budowy chemicznej jest amorficzną (bezpostaciową) krzemionką (SiO₂) uwodnioną. Nie jest więc minerałem, a mineraloidem (pisałem o tym przy opalu). Twardość 5,5-6,5, na ogół jest bezbarwny i przypomina szkło. Stąd się wzięła jego nazwa nadana przez A.G.Wernera w XVIII wieku – od greckiego słowa ύαλος oznaczającego „szkło”. Może być… Czytaj dalej 101. Hialit

100. Szlify część 1.

Dawno temu obiecywałem odcinek o szlifach i wypadałoby go w końcu napisać, a jubileuszowy setny odcinek jest dobrą okazją. Ciekawych informacji jest dużo, więc będą trzy części 🙂 Dlaczego w ogóle szlifuje się kamienie? I jak człowiek wpadł na ten pomysł? Zacząć trzeba od tego, że kamienie się szlifuje, ponieważ wyrównana powierzchnia dużo lepiej odbija… Czytaj dalej 100. Szlify część 1.

99. Tygrysie oko

Tygrysie oko to odmiana kwarcu (SiO₂) wykazująca efekt, nomen omen, kociego oka. Twardość 7. Rzadko stosowana nazwa mineralogiczna to pseudokrokidolit – została nadana w czasach, kiedy uważano, że jest to minerał powstający w wyniku przekształcenia odmiany minerału azbestowego, krokidolitu. Dzisiaj uważa się, że tygrysie oko powstaje wskutek równoległego wzrostu kryształów różnych minerałów w szczelinach skalnych.… Czytaj dalej 99. Tygrysie oko