72. August Kekulé i jak rysować ten nieszczęsny benzen

Polakowi nazwisko Kekulé bardzo często kojarzy się z Węgrami, jednak Friedrich August Kekulé von Stradonitz (1829-96) był w rzeczywistości Niemcem pochodzącym z Darmstadt w Hesji. Jego przodkowie w ogóle pisali to nazwisko „Kekule”, bez znaku diakrytycznego nad drugim e. Pisownię „Kekulé” przyjął ojciec uczonego w czasach francuskiej okupacji Hesji, gdyż najwyraźniej Francuzi wymawiali to nazwisko… Czytaj dalej 72. August Kekulé i jak rysować ten nieszczęsny benzen

71. Asfalt

Często zdarza mi się sięgać okiem chemika w dalekie zakątki kosmosu i tropić występowanie różnych związków chemicznych we Wszechświecie, ale dziś chciałbym wziąć na tapet materiał bardziej przyziemny. Asfalt jest czymś, co nieustannie widujemy na naszych drogach i placach, a niekiedy także chodnikach i parkowych alejkach. Dokładniej mówiąc, substancja używana do budowy nawierzchni jest mieszaniną… Czytaj dalej 71. Asfalt

70. Supergęste asteroidy i nieznane pierwiastki

W ciągu kilku ostatnich tygodni kilkakrotnie na różnych stronach internetowych pojawiły się artykuły na temat możliwości znalezienia w kosmosie nieznanych nam pierwiastków. Zwłaszcza autorzy nagłówków, którzy zwykle niewiele rozumieją poza koniecznością generowania clickbaitów, pozwalali sobie na daleko idące sensacje. Opierały się one na rzeczywiście niezwykłym doniesieniu – o odkryciu planetoid, których gęstość przekracza gęstość osmu,… Czytaj dalej 70. Supergęste asteroidy i nieznane pierwiastki

67. Radioizotopy w polskim kontrwywiadzie

W 2021 roku ukazała się książka Niewidzialni, napisana przez dziennikarza Onet.pl i eksperta od wywiadu Tomasza Awłasewicza, która dotyczy służb specjalnych PRL-u, a konkretnie Wydziału IX, jednostki kontrwywiadu zajmującej się infiltracją zagranicznych placówek dyplomatycznych. Autor napisał ją na podstawie licznych dokumentów udostępnionych mu przez IPN oraz rozmów z byłymi pracownikami tej jednostki. Jest to ogólnie… Czytaj dalej 67. Radioizotopy w polskim kontrwywiadzie

66. O surferze, który rozpowszechnił identyfikację za pomocą DNA

Anegdoty opowiada się zwykle o wielkich chemikach z przeszłości, dziś jednak zajmiemy się osobą bardziej współczesną – Karym Mullisem (1944–2019), laureatem Nagrody Nobla z chemii za rok 1993 (którą otrzymał wspólnie z Michaelem Smithem). Nobel został Mullisowi przyznany za prace nad PCR, co jest skrótem od angielskiego polymerase chain reaction, czyli „reakcja łańcuchowa polimerazy”. W… Czytaj dalej 66. O surferze, który rozpowszechnił identyfikację za pomocą DNA

64. Inkaust i atrament

Człowiek utrwala myśli na różne sposoby od początku istnienia cywilizacji, a nawet dłużej. Zaczynaliśmy od dość topornych metod i ciężkich materiałów, takich jak rycie w kamieniu i tłoczenie znaków pisma klinowego w mokrej glinie. Z czasem wynaleziono przyrządy umożliwiające bardziej precyzyjne pisanie: zwoje papirusowe, papier, pergamin, a do kompletu pędzelki i pióra. Przez długi czas,… Czytaj dalej 64. Inkaust i atrament

65. Ocean okiem chemika

Na Ziemi dysponujemy ogromną ilością wody na powierzchni: 2000 trylionów litrów! Jednak woda słodka (ang. freshwater, co czasem jest tłumaczone jako „woda pitna”, a nierzadko błędnie jako „świeża woda”) stanowi zaledwie ok. 1,175% tej ilości – i to licząc łącznie ze wszystkimi lodowcami i wiecznymi (niegdyś) śniegami. Przeważająca większość ziemskich wód to wody oceaniczne, czyli… Czytaj dalej 65. Ocean okiem chemika