Wiwianit jest jednym z fosforanowych minerałów żelaza, wzór Fe2+₃(PO₄)₂·8H₂O. Świeżo znaleziony jest bezbarwny, jednak znajdujące się w nim żelazo(II) szybko utlenia się na powietrzu do żelaza(III), przez co kryształ uzyskuje zabarwienie zielone, zielononiebieskie lub niebieskie. Odkryty na początku XIX wieku przez Johna Henry’ego Viviana, kornwalijskiego polityka, mineraloga i właściciela kopalni w Truro. Minerał ten często krystalizuje na muszlach małży i ślimaków lub ich wnętrzu (przykład na przedostatnim zdjęciu). Poza tym najczęściej przyjmuje postać cienkich płytek, ale zdarzają się też puchate igiełki. Miękki (1,5-2 w skali Mohsa), wykazuje pleochroizm. Termin ten oznacza zmienność barw w zależności od polaryzacji światła przechodzącego przez kryształ.
Wiwianit jest dość powszechnym minerałem i już w starożytnym Rzymie wykorzystywano go czasem jako pigment. Przykładem takiego zastosowania jest obraz Vermeera Kuplerka (stręczycielka), ostatnie zdjęcie.
- [zdjęcia za pośrednictwem strony mindat.org z wyjątkiem ostatniego]
- By Johannes Vermeer – EQGpQpHextOEEg at Google Cultural Institute maximum zoom level, Public Domain, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=21962973
