Kategoria: Minerały

Brookit jest jedną z mineralnych odmian ditlenku tytanu TiO₂. Występuje w różnych odcieniach brązu, co jest o tyle ciekawe, że w czystej postaci ten najpopularniejszy związek tytanu, TiO₂, ma barwę białą i jest powszechnie stosowany m.in. jako biały pigment. Twardość 5,5-6, gęstość ponad 4 g/cm3. Kruchy, wykazuje dwójłomność, znajdowany jest m.in. w Walii, Pakistanie, Arkansas… Czytaj dalej 78. Brookit

Pisałem już o mnóstwie różnych kamieni wykorzystywanych w jubilerstwie, więc pomyślałem, że warto by w końcu napisać coś o najważniejszym dla jubilerstwa metalu, czyli o złocie. Złoto jest naprawdę unikatowym pierwiastkiem – jest metalem szlachetnym (inne to rod, ruten, pallad, srebro, osm, iryd, platyna), ma barwę żółtą, jest niezwykle kowalne i ciągliwe, wykazuje połysk metaliczny,… Czytaj dalej 77. Złoto

A teraz a whiter shade of blue, aurychalcyt – z podgatunku niebieskich kurczaczków. Wzór (Zn,Cu)5(CO₃)₂(OH)₆, niebieskie zabarwienie zawdzięcza tradycyjnie miedzi. Mięczak (1-2 w skali Mohsa), gęstość prawie 4 g/cm3. Nazwa pochodzi od aurichalcum, co jest łacińską formą greckiego słowa oznaczającego „górskie złoto” (choć niektóre źródła podają, że jest to połączenie słów aurum – złoto i… Czytaj dalej 76. Aurychalcyt

Benitoit jest unikatowym minerałem baru i tytanu, o wzorze BaTi(Si₃O₉). Takie połączenie daje również bardzo nietypowy pokrój – benitoit tworzy kryształy o szafirowym lub niebieskim zabarwieniu i charakterystycznym trójkątnym kształcie, tak jakby złożone z dwóch płaskich ostrosłupów trójkątnych zetkniętych podstawami (oczywiście pełny trójkąt widzimy tylko u w pełni uformowanych kryształów). Twardość 6-6,5 (czyli jest znacznie… Czytaj dalej 75. Benitoit

Cyrkon jest kolejnym minerałem, od którego pochodzi nazwa pierwiastka (tak jak np. beryl). Jest to nezokrzemian cyrkonu o wzorze ZrSiO₄, jest minerałem znanym od starożytności i cenionym jako kamień jubilerski. Twardość 7,5, gęstość 4,6 g/cm3, zabarwienie bardzo różnorodne: żółte, czerwone, pomarańczowe, zielone, może też być bezbarwny. Jest odporny na ścieranie i substancje chemiczne, a to… Czytaj dalej 74. Cyrkon

Oliwin jest minerałem skałotwórczym, wykorzystywanym w jubilerstwie pod nazwą peridot (zwany też chryzolitem). Wzór peridotu to Mg₂SiO₄ (oliwin może też zawierać żelazo), twardość 6,5-7 w skali Mohsa. Jest soczyście zielony i przezroczysty, przed oszlifowaniem przypomina landrynkę 🙂 Z uwagi na podobieństwo do szmaragdu po oszlifowaniu bywa też nazywany wieczornym szmaragdem, nocnym szmaragdem albo szmaragdem z… Czytaj dalej 73. Oliwin (peridot)

Hematyt Fe₂O₃ (czyli tlenek żelaza(III)) jest minerałem należącym do rud żelaza i najstarszym minerałem żelaza, jaki powstał (o tym więcej za chwilę). Twardość 5,5-6,5, gęstość 5,3 g/cm3. Nazwa hematytu pochodzi od greckiego słów aematitis lithos, czyli krwawy kamień, ponieważ ten minerał jest tak naprawdę czerwony! Widać to w przypadku drobnych kryształków (trzecie zdjęcie); hematyt po… Czytaj dalej 71. Hematyt

Zoisyt to minerał z grupy epidotu, sorokrzemian o wzorze Ca₂Al₃(SiO₄)(Si₂O₇)O(OH). Twardość 6-7 w skali Mohsa, gęstość ok. 3,2 g/cm3. Klarowny, o połysku szklistym, może być niebieski, fioletowy, zielony, brązowy, różowy, żółty, szary lub bezbarwny. Niebieska odmiana zoisytu to opisywany już wcześniej tanzanit. Zoisyt został odkryty przez przyrodnika Sigmunda Zoisa ze słoweńskiej Krainy, a opisany i… Czytaj dalej 70. Zoisyt

W odcinku o moim ulubionym numerze 69 będzie pirotyn (ang. pyrrhotite). Jest to siarczkowy minerał żelaza o zmiennym składzie Fe(1-x)S, odmiana troilitu (FeS). Zmienność składu wynika z niedoskonałości kryształu pirotynu – wiele miejsc, które powinny być obsadzone przez jony żelaza, jest pustych. Pirotyn wykazuje słabe właściwości magnetyczne, a kolorem przypomina piryt. Twardość 3,5-4,5 w skali… Czytaj dalej 69. Pirotyn