Kategoria: Minerały

Pirofylit lub pirofilit (ang. pyrophyllite) jest minerałem z grupy talku, o wzorze Al₂Si₄O₁₀(OH)₂. Twardość 1-2 (sam talk, przypomnę, to minerał wzorcowy, jedynka w skali Mohsa, czyli mięczak absolutny), gęstość do 2,9 g/cm³. Krystalizuje w postaci długich, rozchodzących się promieniście „włókien” o różnorodnym zabarwieniu – może być zielony, niebieskawy, pomarańczowy, żółty albo bezbarwny (zabarwienie pochodzi od domieszek).… Czytaj dalej 211. Pirofilit

Cylindryt jest mieszanym siarczkiem ołowiu, cyny, żelaza i antymonu. Wzór Pb₃Sn₄FeSb₂S₁₄, twardość 2,5, gęstość ok. 5,4 g/cm³. Należy do minerałów o wyglądzie metalicznym, ma nawet niektóre właściwości metali, np. jest kowalny i ferromagnetyczny (tak jak magnetyt i samo żelazo). Powstaje w żyłach hydrotermalnych zawierających cynę i jest dość rzadki – występuje na wschodzi Irlandii, we wschodniej… Czytaj dalej 210. Cylindryt

Dziś powrót do minerałów o dziwnych nazwach – muluit (ang. moolooite), bardzo nietypowy także pod względem chemicznym, gdyż można go uznać za sól organiczną. Jest to szczawian miedzi(II), o wzorze Cu(C₂O₄)·0,4H₂O. Jego nazwa pochodzi od miejsca, w którym go odkryto w 1986 roku, a mianowicie od Mooloo Downs Station w Australii Zachodniej. Prócz tego znaleziono… Czytaj dalej 209. Muluit

Hutchinsonit jest minerałem talu, czyli metalu, który rzadko się pojawia w tym cyklu (po raz pierwszy i jedyny w odcinku o christycie). Wzór TlPbAs₅S₉, twardość 1,5-2, gęstość 4,6 g/cm³. Odkryty w 1903 roku i nazwany na cześć angielskiego profesora mineralogii z Cambridge, dra Arthura Hutchinsona. Minerał ten zawiera trzy silnie szkodliwe pierwiastki – obok talu jeszcze… Czytaj dalej 208. Hutchinsonit

Dziś minerał, którego nazwę spolszczam z pewną obawą na weselit (ang. veszelyite), wzór (Cu,Zn)₂Zn(PO₄)₂·2H₂O, czyli zasadniczo fosforan(V) cynku z dodatkiem miedzi(II). Ma niesamowity „morski” kolor, ciemnobłękitny, rzadziej po prostu niebieski lub zielononiebieski. Twardość 3,5-4, gęstość 3,4 g/cm³. Jego odkrywcą jest XIX-wieczny węgierski inżynier górnictwa A. Veszeli, od którego nazwiska pochodzi nazwa minerału („sz” czyta się po… Czytaj dalej 207. Weselit

Z serii „Minerały tylko dla dorosłych” – fukalit. Nielichy problem z tym minerałem, ponieważ jest nieefektowny i skrajnie rzadki. MinDat podaje 7 miejsc występowania na świecie, prócz Japonii (w tym kopalni Fuka, od której, wbrew pozorom i temu co sobie pomyśleliście, pochodzi jego nazwa) jeszcze Tasmania, Meksyk i Rumunia. Wzór Ca₄[Si₂O₆][CO₃](OH)₂, twardość 4, gęstość ok.… Czytaj dalej 206. Fukalit

Myślałem już, że nie napiszę dzisiaj odcinka, bo kot na mnie siedział, ale w końcu zostałem łaskawie uwolniony. Korzystając z tej okazji – demantoid, inny minerał z grupy granatu, zielona odmiana andradytu. Wzór, twardość i gęstość takie same jak poprzednio, jest to krzemianowy minerał żelaza i wapnia. Za zielone zabarwienie odpowiada domieszka jonów chromu(III). Nazwa… Czytaj dalej 205. Demantoid

Andradyt jest żółtym, zielonym, brązowym lub szaroczarnym minerałem krzemianowym z grupy granatu. Wzór Ca₃Fe³⁺₂(SiO₄)₃, twardość 6,5-7, gęstość 3,9 g/cm³. Nazwany na cześć brazylijskiego mineraloga, przyrodnika, polityka, wykładowcy i poety José Bonifácio de Andrada e Silva (wyobrażacie to sobie? „José Bonifácio de Andrada e Silva, chodź na obiad!”… „José Bonifácio de Andrada e Silva, ile razy mam… Czytaj dalej 204. Andradyt

Z serii „Minerały tylko dla dorosłych” – dikit (ang. dickite, wink wink), który należy do krzemianów glinu, wzór Al₂(Si₂O₅)(OH)₄. Na ogół bezbarwny, czasem żółtawy albo zielony, twardość 2-2,5, gęstość 2,6 g/cm³. Nazwany, wy zbereźniki, na cześć szkockiego chemika i metalurga Allana Brugha Dicka, który opisał go jako pierwszy pod koniec XIX wieku. Dikit jest minerałem wtórnym… Czytaj dalej 203. Dikit

Waryscyt (ang. variscite) jest względnie rzadkim minerałem fosforanowym o dość prostym wzorze AlPO₄·2H₂O. Najczęściej przyjmuje zabarwienie zielone lub zielonkawe (podobne do malachitu), niebieskozielone (podobne do turkusu), czasem czerwone; bywa też bezbarwny. W najpopularniejszej wersji przypomina kolorystyką zielone płytki drukowane stosowane w elektronice, dlatego niektóre firmy zajmujące się takimi produktami noszą nazwę „Variscite”. Małe pojedyncze kryształy,… Czytaj dalej 202. Waryscyt