Czasem naukowiec tak bardzo zapamiętuje się w dążeniu do poznania nowej naukowej prawdy, że eksperymentuje na sobie samym, zaniedbując własne bezpieczeństwo (ale nie róbcie tego w domu!). Przytrafiło się to np. Scheelemu, szwedzkiemu XVIII-wiecznemu chemikowi, który jako pierwszy otrzymał tlen, chlor, azot i wiele kwasów, zwłaszcza organicznych. Scheele miał zwyczaj smakowania otrzymywanych substancji i opisywania… Czytaj dalej 24. Ach, ci chemicy
23. Eksplozofory
Do najczęściej spotykanych eksplozoforów należy zatem grupa –NO2, występująca jako grupa nitrowa lub składnik estrów kwasu azotowego(V). Grupa nitrowa występuje np. w trotylu, określanym też skrótem TNT (od nazwy chemicznej trinitrotoluen). Jest to pomarańczowa substancja stała, toksyczna i drażniąca. Wytwarza się ją np. w reakcji nitrowania toluenu za pomocą mieszaniny nitrującej. W postaci czystej jest… Czytaj dalej 23. Eksplozofory
22. Więcej niż proch
Druga grupa substancji wybuchowych to substancje rozkładające się wybuchowo. Wybuchowy rozkład jest konsekwencją nietrwałości cząsteczki związku, wynikającej np. ze zbyt dużych naprężeń strukturalnych. Naprężenia takie są przyczyną wybuchowości eterów cyklicznych (np. tlenku etylenu). Czasem w cząsteczce znajdują się nietrwałe ugrupowania atomów. Grupa atomów nadająca związkowi właściwości wybuchowe nazywa się grupą eksplozoforową. Jednym z przykładów związków… Czytaj dalej 22. Więcej niż proch
21. Czym jest wybuch?
W wielu reakcjach chemicznych, zwłaszcza w reakcjach spalania lub rozkładu, powstaje duża ilość energii. Energia ta podgrzewa układ wybuchający do bardzo wysokiej temperatury, przez co powstające produkty, często gazowe, gwałtownie się rozprężają. Szybki wzrost ciśnienia powoduje falę uderzeniową, która wywiera niszczycielski wpływ na otoczenie lub napędza wystrzeliwany pocisk. Falę tę odbieramy jako huk eksplozji. Wybuchy… Czytaj dalej 21. Czym jest wybuch?
20. Folie diamentowe
Folie diamentowe, czyli niezwykle cienkie arkusze węglowe o strukturze diamentu (ilustracja), są niezwykle trwałe i odporne na ciepło. Wykorzystuje się je do pokrywania narzędzi tnących a także – domieszkowane – w elektronice, jako półprzewodniki. Interesująca jest metoda otrzymywania folii diamentowych (nie należy ich mylić z dostępnymi w handlu materiałami ściernymi, mającymi postać folii metalowej pokrytej… Czytaj dalej 20. Folie diamentowe
19. Einstein i wątróbka
Po tym, jak obserwacje zaćmienia Słońca w 1919 roku potwierdziły prawdziwość teorii względności, Einstein stał się pierwszym „naukowym celebrytą”. Czasem jednak dbał o zachowanie incognito: „Podczas krótkiego wypadu do Pragi, obawiając się, że jacyś oficjele albo zwykli łowcy sensacji zechcą go fetować, postanowił zatrzymać się u swojego przyjaciela Philippa Franka i jego żony. Kłopot w… Czytaj dalej 19. Einstein i wątróbka
18. Zgaśnięcie Słońca
Prawdopodobnie każdy zastanawia się czasem, co by się stało, gdyby Słońce zgasło. Ile czasu przetrwałaby ludzkość? Warto zauważyć, że przy dzisiejszym stanie wiedzy moglibyśmy dowiedzieć się o ustaniu reakcji termojądrowych na Słońcu (będących jego źródłem energii) po zaledwie kilkunastu minutach. Produktem tych reakcji są wysoce przenikliwe cząstki zwane neutrinami, bez przeszkód przechodzące przez praktycznie całą… Czytaj dalej 18. Zgaśnięcie Słońca
17. A jak z tym zianiem?
Teraz co do ziania. Czy może istnieć zwierzę ziejące ogniem z paszczy? Taki np. żuk bombardier, owad z rodziny biegaczowatych, potrafi wytwarzać mieszaninę nadtlenku wodoru i hydrochinonów. Pod wpływem enzymów w specjalnej komorze ciała żuka mieszanina ta utlenia się z wydzieleniem dużej ilości ciepła, co ogrzewa ją do wrzenia. Wtedy jest gotowa do rażenia wroga.… Czytaj dalej 17. A jak z tym zianiem?
16. Prawdopodobieństwo smoków
Spróbujmy się zastanowić, jak bardzo prawdopodobne jest istnienie jednego z mitycznych potworów, często występujących w grach komputerowych, czyli smoka, ze szczególnym uwzględnieniem smoków ziejących ogniem. Przykładem choćby Smaug z najnowszej serii filmów Petera Jacksona, będących jakoby adaptacją powieści J.R.R.Tolkiena Hobbit. Większość twórców wprowadzających smoki do swoich książek, filmów i gier zgodnie przedstawia je jako gady… Czytaj dalej 16. Prawdopodobieństwo smoków
15. Drugie życie gwiazd
W przypadku gwiazd życie po śmierci istnieje – dowody widzimy „w niebie” 😉 Poprzednio napisałem, że ustanie syntezy termojądrowej i następujący potem wybuch supernowej można traktować jako śmierć gwiazdy. A co pozostaje z gwiazdy po wybuchu supernowej? Podobnie, jak wiele wcześniejszych losów gwiazdy, to także zależy od jej masy. Zacznijmy od tego, że sam proces… Czytaj dalej 15. Drugie życie gwiazd