Aurypigment (ang. orpiment) jest jednym z siarczkowych minerałów arsenu i ma wzór As₂S₃. Mięciutki (1,5-2), gęstość 3,5 g/cm³, niesamowite, soczyste kolory – od żółtopomarańczowego po piękną czerwień. To zabarwienie aurypigmentu zwracało uwagę od bardzo dawna (znany już w starożytnym Egipcie i Rzymie) i stało się przyczyną nadania mu nazwy pochodzącej od łacińskich słów aurum (złoto) i pigmentum (barwnik). Grekom był znany jako arsenikon, wspominają go też tacy starożytni autorzy, jak Pliniusz i Witruwiusz. Aurypigment jest bardzo szkodliwy z uwagi na obecność arsenu, aczkolwiek mimo to był stosowany jako lek w medycynie chińskiej (Chińczycy używali najdziwniejszych rzeczy w tej medycynie). Z powodu szkodliwości minerał ten bywał stosowany jako trutka na muchy, a nawet do zatruwania grotów strzał.
Wykazuje dwójłomność i bardzo dobrze odbija światło, więc czasem wydaje się nawet nieprzezroczysty, mimo że taki nie jest. Powstaje w żyłach hydrotermalnych i gorących źródłach na terenach wulkanicznych, ponadto jest wrażliwy na światło i wilgoć.
Piękne zabarwienie sprawiło, że aurypigment wykorzystywano rzeczywiście jako barwnik. Ponieważ jest bardzo miękki, jego bryłkami można nawet po prostu rysować na kamieniu lub papierze, ale używano go też do tworzenia malowideł ściennych (np. w grobowcu Tutenchamona, a później w Taj Mahalu), zdobienia papirusów, gdzie wykryto go za pomocą spektroskopii ramanowskiej. Aurypigment był też stosowany we współczesnym malarstwie, skąd dopiero w XIX wieku wyparły go żółte i pomarańczowe barwniki kadmowe, mniej toksyczne i lepiej mieszające się z innymi pigmentami.
Dziś orpiment stosuje się do produkcji szkła przenikliwego dla podczerwieni oraz przy depilacji (głównie w garbarstwie, ale są i kraje ryzykantów, którzy używają go na ludziach). Jest to też jeden z surowców występujących w craftersko-survivalowej grze Stardew Valley.
Z pewnym zaskoczeniem znalazłem ten minerał na jednej ze stron kamiennomagicznych, gdzie napisano, że otwiera i wyrównuje czakrę pleksusa Słońca, stymuluje intelekt i wzrost, i zapewnia wzgląd w to, co trzeba zrobić (czyżby był to kamień dedlajnu?). Ponadto aurypigment jakoby pomaga w leczeniu zaburzeń słuchu i równoważy poziom cholesterolu. Na szczęście dodano też uwagę, by nie sporządzać z niego eliksirów, bo zapewne wyleczyłby wszystko definitywnie, włącznie z życiem.
[zdjęcia za pośrednictwem strony mindat.org]
