Kategoria: Minerały

Chryzopraz to minerał krzemionkowy, odmiana chalcedonu, który jest odmianą kwarcu 🙂 Czyli ma wzór SiO₂, twardość 6,5-7, gęstość ok. 2,6 g/cm³. Chalcedony ogólnie to grupa minerałów będących odmianami skrytokrystalicznej albo mikrokrystalicznej krzemionki. Są nieprzezroczyste i nie tworzą dużych kryształów, tylko coś w rodzaju „masy”. Właściwości te sprawiają, że w zastosowaniach jubilerskich (a chryzopraz to ceniony… Czytaj dalej 153. Chryzopraz

Kontynuujemy temat siarczków – dziś akantyt, czyli Ag₂S. Siarczek srebra(I) można zaobserwować w postaci czarnego nalotu na starych przedmiotach wykonanych z tego metalu, albo na swoich rodowych srebrach, jeśli używamy ich do jedzenia jajecznicy (siarka z aminokwasów zawartych w jajkach chętnie reaguje ze srebrem). Jest to w rzeczywistości bardzo drobnokrystaliczny akantyt. Natomiast w postaci większych… Czytaj dalej 152. Akantyt

Pararealgar jest, jak napisałem poprzednio, produktem przemiany realgaru pod wpływem silnego naświetlania. Przemiana ta wymaga dość dużej energii i następuje pod działaniem światła niebieskiego lub ultrafioletowego. Pararealgar ma ten sam wzór co realgar, As₄S₄, tylko inną budowę krystaliczną; jest też bardziej miękki (1-1,5). Poza tym jest bardzo kruchy i jego większe kryształy łatwo rozsypują się… Czytaj dalej 151. Pararealgar

Realgar jest minerałem siarczkowym o wzorze As₄S₄ i zabarwieniu od pomarańczowoczerwonego do ciemnoczerwonego. Bardzo miękki (1,5-2), gęstość około 3,6 g/cm³. Wskutek silnego naświetlania przechodzi w pararealgar (będzie następnym razem). Znany od starożytności, starożytni Grecy nazywali go sandaracha i wiedzieli, że jest toksyczny. Tę właściwość wykorzystywano wielokrotnie, np. stosując realgar jako trutkę na szczury w średniowiecznej… Czytaj dalej 150. Realgar

Chalkopiryt, zwany też pirytem miedziowym, jest minerałem o wyglądzie bardzo podobnym do pirytu. W najbardziej efektownej postaci krystalizuje jako wielościenna bryła o wyraźnych krawędziach, złotym zabarwieniu i metalicznym połysku. W istocie, tak samo jak piryt, można go wziąć za złoto, aczkolwiek złote samorodki nie mają regularnego kształtu i nie wykazują iryzacji (efektu tęczy) spotykanej na… Czytaj dalej 149. Chalkopiryt

Po kilku mniej znanych minerałach przyjrzymy się agatowi. Agat jest jedną z odmian chalcedonu (wcześniej oglądaliśmy karneol) i jednym z najpopularniejszych kamieni „półszlachetnych” (co nie musi oznaczać „tańszych” 🙂 ). Należy też do największych mineralogicznych kameleonów i przybiera praktycznie każde zabarwienie, choć może najbardziej kojarzy się z kolorem „kawa z mlekiem”. Spośród innych odmian chalcedonu… Czytaj dalej 147. Agat

Dziś nietypowo selen. Pomimo wyglądu nie jest one metalem, tylko niemetalem, o czym decydują jego właściwości chemiczne; amorficzna postać selenu wygląda jak czerwony proszek. W postaci pierwiastkowej występuje w przyrodzie względnie rzadko, wykazuje wtedy twardość 2 i gęstość 4,8 g/cm³. Znajdowano go jednak w wielu miejscach na świecie, w Polsce w okolicach granicy z Czechami,… Czytaj dalej 146. Selen

Czy bezbarwny minerał może być ładny? Przyjrzyjmy się sassolinowi, ale przyjrzyjmy dokładnie z bardzo bliska. Wtedy widać, że coś, co wygląda jak biały nalot na skale, składa się w rzeczywistości z maleńkich, subtelnych, niemalże koronkowych kryształków. Sassolin lub sasolit jest rzadkim minerałem o prostym składzie – to kwas borowy, H₃BO₃. Twardość zaledwie 1, gęstość też… Czytaj dalej 145. Sassolin

Tetraedryt jest minerałem siarczkowym o wzorze Cu₆(Cu₄X₂)Sb₄S₁₃, gdzie X może oznaczać jon cynku lub żelaza(II). Zanim otrzymał dzisiejszą nazwę, w połowie XVI wieku określany był jako argentum rude album przez pioniera metalurgii i mineralogii, Georgiusa Agricolę, ponieważ wczesne zbadane próbki zawierały domieszki srebra (argentum). Później zaś przez niemieckich badaczy nazywany był fahlerz od słowa fahl… Czytaj dalej 144. Tetraedryt