Dziś bierzemy na warsztat (potencjalne) alternatywne rodzaje życia. Znane nam życie opiera się na koloidalnych systemach białkowych, działających dzięki wykorzystaniu ponadto kwasów nukleinowych, tłuszczów i węglowodanów. Większość tych związków ma strukturę polimeryczną, tzn. mają one duże cząsteczki (nierzadko o masie milionów u), składające się z wielkiej liczby powtarzających się małych cząsteczek. Wspólną cechą związków organicznych… Czytaj dalej 44. Jak żyć?
43. Planeta nieplaneta
Dziś opowiemy o Plutonie, który co prawda nie jest planetą (wedle klasyfikacji wprowadzonej w 2006 roku należy – wraz z całą masą podobnych mu obiektów transneptuniańskich należy do planet karłowatych), ale wiele osób tak go lubi, że można go wyróżnić. Poza tym Amerykanie są zwolennikami traktowania Plutona nadal jako planety, bo gdyby nie on, to… Czytaj dalej 43. Planeta nieplaneta
42. Fantastyka niekoniecznie naukowa
Dzisiaj zastanowimy się, dlaczego twórcy literatury dla dzieci i młodzieży nie znają podstawowych wzorów fizycznych. A zaczniemy od klasyki, tj. jednej z powieści Hugh Loftinga o lekarzu potrafiącym rozmawiać ze zwierzętami, „Podróże doktora Dolittle”. Powiedzmy, że za pretekst posłuży zbliżająca się premiera nowej ekranizacji przygód doktora, w której za tytułową postać będzie robić Iron Man… Czytaj dalej 42. Fantastyka niekoniecznie naukowa
41. Ostatnia planeta
Neptun jest najdalszą ze znanych planet (nie, Pluton nie jest planetą 🙂 , poza tym jego orbita przecina orbitę Neptuna i czasem to Pluton jest bliżej Słońca) – okrąża naszą gwiazdę 30 razy dalej niż Ziemia, a jego rok trwa 165 lat ziemskich. Ponieważ zaś odkryto go w 1846 roku, dopiero w 2011 ukończył pierwsze… Czytaj dalej 41. Ostatnia planeta
40. Uran, ulubiony obiekt amerykańskich „dowcipów”
Uran jest pierwszą planetą odkrytą dopiero w czasach nowożytnych i pierwszą odkrytą za pomocą teleskopu, choć jest dostrzegalny gołym okiem. Jako pierwszy zidentyfikował go jako planetę w 1781 roku William Herschel, który zaproponował nazwanie go „Gwiazdą Jerzego” na cześć swojego sponsora, króla Anglii Jerzego III. Hipotezę o istnieniu Urana astronomowie sformułowali z powodu pewnych zaburzeń… Czytaj dalej 40. Uran, ulubiony obiekt amerykańskich „dowcipów”
39. Ten z pierścieniem
Saturn nosi nazwę od rzymskiego boga powodzenia, rolnictwa i wyzwolenia, odpowiednika greckiego Kronosa (tego, co to zjadał własne dzieci, żeby tylko któreś nie okazało się potężniejsze od niego – co skutkowało do czasu, gdy jego żona Rea za radą teściowej podała mu w menu kamień zamiast Zeusa). Jest drugą pod względem wielkości planetą Układu Słonecznego… Czytaj dalej 39. Ten z pierścieniem
38. Planeta ojca bogów i ludzi
Przechodzimy do planet wagi ciężkiej, które dzielą się na gazowe giganty i lodowe giganty. Gazowe giganty – Jowisza i Saturna – można by nazwać niedoszłymi gwiazdami. Ich skład chemiczny jest podobny do składu Słońca, jednak nie doszło w nich do zapłonu syntezy termojądrowej z uwagi na zbyt małą masę. Jowisz ma jądro z metalicznego wodoru… Czytaj dalej 38. Planeta ojca bogów i ludzi
37. Gorzko, gorzko!
Grejpfrut (lub grapefruit 🙂 ), pierwotnie zwany zakazanym owocem (co uzasadnia jego nazwa łacińska, Citrus × paradisi), pochodzi z drzewa grejpfrutowego, które jest barbadoską przypadkową krzyżówką słodkiej pomarańczy i pomelo (krzyżyk w nazwie oznacza właśnie hybrydę). Owoce rosną na tym drzewie w gronach, stąd nazwa angielska, którą przejęliśmy także w Polsce. Grejpfrut jest jednym z… Czytaj dalej 37. Gorzko, gorzko!
36. Mars, czyli Ziemia dla ubogich
Przyszła kolej na Marsa, o którym już kiedyś powiedziałem, że jest niewydarzoną planetą. A dlaczego? Złożyło się na to kilka czynników. Po pierwsze, Mars jest wyraźnie mniejszy niż Ziemia (promień około 53% ziemskiego, masa niecałe 11% ziemskiej, grawitacja niecałe 40% ziemskiej), przez co szybciej stygnie. Po drugie, Mars okrąża Słońce w odległości średnio 228 mln.… Czytaj dalej 36. Mars, czyli Ziemia dla ubogich
35. Ziemia, nasz dom (jeszcze)
Ziemia, jaka jest każdy widzi. Ale czy rzeczywiście? Pod jakimi względami Ziemia jest nietypowa, a pod jakimi stanowi typową planetę skalistą? Ta ocena się zmienia w miarę rozwoju wiedzy astronomicznej. Wiemy już dziś na przykład, że Ziemia nie jest jedynym ciałem niebieskim we Wszechświecie (ani w Układzie Słonecznym), na którym występuje woda w stanie ciekłym.… Czytaj dalej 35. Ziemia, nasz dom (jeszcze)