Dziś na życzenie publiczności chryzokola. Jest to uwodniony filokrzemian miedzi o dość skomplikowanym wzorze (Cu,Al)₂H₂Si₂O5(OH)₄·nH₂O. Strony od magii kamieni twierdzą, że świetnie nadaje się do leczenia złamanych serc 🙂 Ciekawe, czy pomaga też na zawał. Minerał ten ma na ogół barwę zielononiebieską, niekiedy bardziej zieloną w kierunku malachitu. Szlifuje się go głównie w kaboszony, często ładnie wtedy widać strukturę warstwową. Nazwa pochodzi od greckiego chrysos kolla, czyli „złoty klej”, a wzięła się stąd, że przypomina barwą materiał używany do lutowania złota. Chryzokola jest znana od starożytności, na ogół niezbyt twarda (ok. 3 w skali Mohsa, ale może mieć nawet twardość 7, co zależy od typu krzemionki wbudowanej w minerał). Nie tworzy dużych kryształów. Za barwę chryzokoli odpowiada miedź, a drugim głównym składnikiem tego minerału jest glin.
To interesujący metal, należący do lżejszych pierwiastków i niezbyt reaktywny, bardzo rozpowszechniony w skorupie ziemskiej (trzecie miejsce po tlenie i krzemie), a jednak odkryty i otrzymany (w tym przypadku to jedno i to samo) dopiero w latach 20. XIX wieku! O przyczynie tego faktu już kiedyś pisałem – tlenek glinu (w który przechodzi podczas obróbki większość minerałów zawierających glin) jest tak trwały, że nie da się go rozłożyć drogą chemiczną, potrzeba do tego prądu elektrycznego. Nawet gdy już go znano, produkcja była tak droga, że przewyższał ceną złoto! Ale to się z czasem zmieniło i glin znalazł mnóstwo zastosowań w technice, z jego stopów wytwarza się np. części samochodów, samolotów, a nawet statków kosmicznych – a z drugiej strony puszki do napojów. Kolejnym zastosowaniem glinu, a konkretniej jego związków, jest produkcja napalmu. Napalm zawiera np. sole glinu i kwasów tłuszczowych, zaś odmiana samozapalająca się w kontakcie z powietrzem – silnie reaktywne związki glinoorganiczne, takie jak trietyloglin.
[zdjęcia za pośrednictwem strony http://mindat.org, autorzy: Antonio Borelli, Albert Russ, Mario Pauwells, MineralWonders, Dan Costlan]
