Amadocja

Sfaleryt, czyli blenda cynkowa, to minerał będący siarczkiem cynku, ZnS (może też zawierać jony żelaza(II) w miejsce jonów cynku). Twardość 3,5-4, gęstość ok. 4 g/cm³. Zabarwienie od żółtego, przez czerwone i brązowe aż do czarnego (przy dużej zawartości żelaza, które powoduje spadek przezroczystości). Głównym zastosowaniem tego minerału jest produkcja cynku, ale kryształy o odpowiedniej wielkości… Czytaj dalej 159. Sfaleryt

Freibergit jest skomplikowanym minerałem srebra, miedzi i żelaza o składzie (Ag,Cu,Fe)₁₂(Sb,As)₄S₁₃ – czyli, jak widać, jest to minerał siarczkowy, zawierający też arsen i antymon. Został po raz pierwszy opisany w 1853 roku i nazwany od miejscowości Freiberg w Saksonii, gdzie występuje w miejscowych kopalniach srebra. Twardość 3,5-4, gęstość różne źródła podają różną – niektóre powyżej,… Czytaj dalej 158. Freibergit

Euchloryn jest rzadkim minerałem miedzi, o składzie KNaCu₃(SO₄)₃O. Jego nazwa pochodzi od greckiego εΰχλωρος, co oznacza „bladozielony”, aczkolwiek taki blady to on nie jest, tylko soczyście zielony, zwłaszcza gdy mu się przyjrzeć z bliska. To greckie słowo można też rozumieć jednak jako „naprawdę zieloy” albo „głęboko zielony”. Występuje w okolicach wulkanicznych, np. na Wezuwiuszu albo… Czytaj dalej 157. Euchloryn

Koluzyt jest minerałem składającym się z miedzi, wanadu, arsenu i siarki, o wzorze Cu₁₃VAs₃S₁₆. Ma połysk metaliczny i zabarwienie brązowe, różowobrązowe lub złotawe – egzemplarze o barwie srebrzystej lub złotej są pokryte innymi minerałami (odpowiednio sulwanitem lub pirytem). Twardość 3-4, gęstość do 4,5 g/cm³. Opisany został w 1933 roku, a jego nazwa tego minerału pochodzi… Czytaj dalej 156. Koluzyt

Obsydian, czyli szkliwo wulkaniczne, zasadniczo niezbyt pasuje do cyklu o kryształach, ponieważ nie jest kryształem. Dawno temu przy innej okazji pisałem, że dla fizyka czy specjalisty od ciała stałego słowa „kryształ” i „ciało stałe” są synonimami, tzn. ciało stałe musi mieć budowę krystaliczną. Taka budowa charakteryzuje się występowaniem powtarzalnego układu atomów, tzw. komórki elementarnej. Jest… Czytaj dalej 155. Obsydian

Skolecyt jest dość często występującym minerałem krzemianowym o wzorze CaAl₂Si₃O₁₀·3H₂O. Z uwagi na dość sporą twardość (5-5,5 w skali Mohsa) bywa wykorzystywany do celów ozdobnych. Szlifuje się go wtedy w kaboszony, czyli kamienie o zaokrąglonych krawędziach (stali bywalcy tego cyklu wiedzą, że jest to typ szlifu charakterystyczny dla kamieni nieprzezroczystych). Skolecyt jest jednak kruchy. Ma… Czytaj dalej 154. Skolecyt

Chryzopraz to minerał krzemionkowy, odmiana chalcedonu, który jest odmianą kwarcu 🙂 Czyli ma wzór SiO₂, twardość 6,5-7, gęstość ok. 2,6 g/cm³. Chalcedony ogólnie to grupa minerałów będących odmianami skrytokrystalicznej albo mikrokrystalicznej krzemionki. Są nieprzezroczyste i nie tworzą dużych kryształów, tylko coś w rodzaju „masy”. Właściwości te sprawiają, że w zastosowaniach jubilerskich (a chryzopraz to ceniony… Czytaj dalej 153. Chryzopraz

Kontynuujemy temat siarczków – dziś akantyt, czyli Ag₂S. Siarczek srebra(I) można zaobserwować w postaci czarnego nalotu na starych przedmiotach wykonanych z tego metalu, albo na swoich rodowych srebrach, jeśli używamy ich do jedzenia jajecznicy (siarka z aminokwasów zawartych w jajkach chętnie reaguje ze srebrem). Jest to w rzeczywistości bardzo drobnokrystaliczny akantyt. Natomiast w postaci większych… Czytaj dalej 152. Akantyt

Pararealgar jest, jak napisałem poprzednio, produktem przemiany realgaru pod wpływem silnego naświetlania. Przemiana ta wymaga dość dużej energii i następuje pod działaniem światła niebieskiego lub ultrafioletowego. Pararealgar ma ten sam wzór co realgar, As₄S₄, tylko inną budowę krystaliczną; jest też bardziej miękki (1-1,5). Poza tym jest bardzo kruchy i jego większe kryształy łatwo rozsypują się… Czytaj dalej 151. Pararealgar

Realgar jest minerałem siarczkowym o wzorze As₄S₄ i zabarwieniu od pomarańczowoczerwonego do ciemnoczerwonego. Bardzo miękki (1,5-2), gęstość około 3,6 g/cm³. Wskutek silnego naświetlania przechodzi w pararealgar (będzie następnym razem). Znany od starożytności, starożytni Grecy nazywali go sandaracha i wiedzieli, że jest toksyczny. Tę właściwość wykorzystywano wielokrotnie, np. stosując realgar jako trutkę na szczury w średniowiecznej… Czytaj dalej 150. Realgar