20. Opal

Opal jest jedną z licznych postaci uwodnionej krzemionki SiO₂·nH₂O, a zarazem jednym z największych mineralogicznych kameleonów. Nazwa opalu pochodzi zapewne od sanskryckiego „upala”, co oznacza „drogi kamień”. Zgodnie z aktualnym podejściem naukowym nie jest uznawany za minerał, a mineraloid (z grubsza mówiąc, mineraloid w przeciwieństwie do minerału nie wykazuje struktury krystalicznej – np. obsydian jest… Czytaj dalej 20. Opal

18. Piryt

Dzisiaj coś, co mało wygląda jak kryształ, ale przypomnę, że dla fizyka i chemika kryształem jest każde ciało stałe (to synonimy). Piryt, czyli sławne „złoto głupców” – fotografie pokazują, że ma połysk metaliczny i charakterystyczną żółtą barwę, idealnie przypominającą zabarwienie złota występującego w postaci rodzimej. Takie złoto nie jest czystym metalem, tylko stopem (często ze… Czytaj dalej 18. Piryt

17. Kyanit

Jak człowiek gra w gry komputerowe, w których zbiera się surowce i wytwarza przedmioty, to nigdy nie ma pewności, czy to, co tam jest, jest prawdziwe, czy też wymyślili sobie to autorzy gry. A najgorzej, tak na marginesie, jest wtedy, kiedy oni biorą coś, co jest prawdziwe, i traktują to jak coś, czym to nie… Czytaj dalej 17. Kyanit

16. Hessonit

Dziś bierzemy na tapet [tak tak, nie na tapetę 🙂 ] grossular, będący rodziną odmian granatu (pierwsze zdjęcie). Najlepiej wygląda odmiana czerwona, nazywana hessonitem (te inne grossulary też może osobno pokażę, bo fajne są). Na przedostatnim zdjęciu widać klaster kryształów grossularu i wezuwianit. Pod względem chemicznym hessonit to krzemian glinu wapnia Ca3Al₂(SiO₄)3, a w innych… Czytaj dalej 16. Hessonit

15. Korund

Dzisiaj będzie o wiceliderze skali twardości Mohsa – o korundzie. Jest to krystaliczna odmiana tlenku glinu Al₂O3, który zwykle zawiera jakieś barwiące domieszki metali. I właśnie dwie z nich zmieniają korund w bardzo znane kamienie szlachetne: rubin (zawiera chrom) i szafir (ten najpopularniejszy, niebieski, zawiera żelazo i tytan). Dziewiątka w skali Mohsa, czyli jedyną znaną… Czytaj dalej 15. Korund

12. Fluoryt

Jest to teoretycznie prosty minerał – fluorek wapnia, CaF₂. Twardość 4, średnia gęstość 3,3 g/cm³. Jak jednak widać na zdjęciach, należy do mineralogicznych kameleonów. Jakim cudem coś o tak prostym składzie może mieć tak różnorodne kolorki? Działa tu mechanizm podobny jak w przypadku rubinu i szafiru (które są odmianami tego samego minerału, korundu) – wpływ zanieczyszczeń.… Czytaj dalej 12. Fluoryt

11. Siarka

A teraz coś pozornie pospolitego – siarka. Niby nic, a potrafi wyglądać świetnie. Oczywiście na surowiec jubilerski się nie nadaje 🙂 Ma twardość zaledwie 1,5-2,5, a gęstość ok. 2,1 g/cm³. Pochodzenie jej nazwy łacińskiej sulphur, przejętej przez języki zachodnioeuropejskie, nie jest do końca jasne. Słowo to odnotowano pod koniec XIV wieku, a miałoby się ono… Czytaj dalej 11. Siarka