Muskowit jest kolejnym minerałem z grupy miki, wzór KAl₂(AlSi₃O₁₀)(OH)₂. Twardość ok. 2 w płaszczyźnie równoległej do powierzchni, 4 w kierunku prostopadłym, gęstość ok. 2,8 gcm³. To najpopularniejszy minerał mikowy, znany od bardzo dawna, a opisywany naukowo od początków XVIII wieku. Nazwa pochodzi od określenia Muscovy-glass, czyli „moskiewskie szkło”, urobionego w elżbietańskiej Anglii wskutek stosowania arkuszy muskowitu jako tańszego zamiennika szkła w średniowiecznym Wielkim Księstwie Moskiewskim. Świat zachodni poznał to zastosowanie w XVI wieku dzięki listom angielskiego ambasadora na dworze Iwana Groźnego. Termin „muskowit” został wymyślony pod koniec XVIII wieku, ale na określenie tego minerału używano też wielu innych nazw, np. isinglass, kocie srebro i lapis specularis (łac. „kamień lustrzany”).
Muskowit powstaje jako skała metamorficzna i minerał wtórny pochodzący z przemian m.in. topazu, kyanitu, skalenia. Występuje na Ziemi powszechnie (Mindat odnotowuje ponad 29 tysięcy lokalizacji!) w granitach, gnejsach, pegmatytach; w tym ostatnim przypadku tworzy tzw. „księgi”, czyli złoża składające się z wielu charakterystycznych elastycznych arkuszy. W Nellore w Indiach znajdowano księgi muskowitowe o rozmiarach 5 na 3 metry! Na ogół jest bezbarwny lub żółtawy, ale może być też zabarwiony szaro, brązowo, zielono, różowo, z rzadka czerwono. Wykazuje dwójłomność (na niektórych kryształkach widać „tęczę” jak na kałużach z benzyną).
Arkusze muskowitowe stosowane są jako materiał izolacyjny w urządzeniach elektrycznych. Podziemne złoża muskowitu w niskiej temperaturze zachowują się jak komora pęcherzykowa, tzn. utrwalają przelot cząstek promieniowania kosmicznego. Przelatująca przez minerał cząstka wywołuje przemianę fazową i pozostawia za sobą ślad jak dym z parowozu.
[zdjęcia za pośrednictwem strony mindat.org, autorzy: Rob Lavinsky & irocks.com, JGW, Stephan Wolfsried, Enrico Bonacina, Joachim Esche, Ko Jansen, Oleg Łopatkin, Graham Lee]
