Karfolit (ang. carpholite) jest minerałem manganu, o wzorze MnAl₂(Si₂O₆)(OH)₄ (mangan na II stopniu utlenienia). Jego nazwa pochodzi od greckich słów karfos „słomka” i lithos „kamień”, co oczywiście jest uzasadnione pokrojem minerału – rzeczywiście wygląda jak rozchodzące się promieniście skupiska złotych słomek.
Twardość 5-5½, gęstość ok. 3 g/cm³. Minerał ten tworzy szereg z ferrokarfolitem, w którym jony Mn²⁺ są zastąpione przez Fe²⁺.
Kartoflit, to jest ten, karfolit odkryto w 1817 roku w okolicy miasteczka Schlaggenwald, obecnie Horní Slavkov (wink, wink) w rejonie Karlovych Varów. Powstaje w łupkach, które uległy metamorfizmowi niskiego stopnia (metamorfizm, przypomnę, to proces, w którym jedna skała w stanie stałym przechodzi w inną, np. gdy wapień będący skałą osadową przechodzi w marmur).
Jest to bardzo rzadki minerał – MinDat podaje ok. 30 wystąpień, głównie w Europie. W Polsce znaleziono go w Pustkowie Wilczkowskim, na południe od Wrocławia.
[zdjęcia za pośrednictwem strony mindat.org, autorzy: Gerard van der Veldt, BB, Ladislav Turecky × 2, Dan & Diana Weinrich Minerals × 2, Maggie Wilson, Rob Lavinsky & MineralAuctions.com, Jakub Jirásek (wiodące)]