410. Tinsleyit

Tinsleyit (prawidłowym spolszczeniem byłoby zapewne „tinsleit”) jest rzadkim minerałem glinu z grupy leukofosfitu, o wzorze KAl₂(PO₄)₂(OH)·2H₂O. Co ciekawe, żaden składnik tego wzoru nie niesie barwy, a jednak tinsleyit ma zabarwienie od karminowego do jasnoczerwonego; bywa też bezbarwny. Zabarwienie tinsleyitu wynika prawdopodobnie z obecności domieszek żelaza(III) i manganu(III).

Twardość tego minerału wynosi 5 w skali Mohsa, a gęstość około 2,7 g/cm³. Odkryty w kopalni Tip Toe w Dakocie Południowej (USA), prócz tego znaleziono go w południowej Australii, Minas Gerais (Brazylia), Antoafagaście (Chile), Hondurasie, Namibii Portugalii i Rumunii, ale wszystko to są pojedyncze lokalizacje.

Nazwę nadano mu w 1984 roku, a pochodzi ona od Franka C. Tinsleya (1916-96), miłośnika minerałów z Dakoty Południowej i odkrywcy wielu interesujących egzemplarzy). Przegapiono w ten sposób szansę na „tiptoit” (ang. tiptoe „chodzić na palcach”).

Tinsleyit powstaje w pegmatytach granitowych, ale w Brazylii udało się go wykryć (oczywiście w postaci bardzo drobnokrystalicznej) na stanowiskach archeologicznych, w których przez szczeliny w murze przepływała woda o wysokim stężeniu fosforanów. Ponadto znaleziono tinsleyit w jaskiniach, np. w rumuńskiej grocie Cioclovina (w guanie, czyli odchodach nietoperzy – w takich substancjach pozostawionych na długi czas często krystalizują nietypowe minerały). Otrzymano też syntetyczne odmiany tinsleyitu, np. zawierające jony sodu zamiast części jonów potasu.

Magia kamieni niestety milczy na temat tinsleyitu, a przecież z uwagi na powiązania z odchodami mógłby to być kamień nowej czakry, czakry… no, mniejsza z tym.

[zdjęcia za pośrednictwem strony mindat.org, autorzy: Bucket of Holes, Stephan Wolfsried × 2, Joy Desor, Rui Nunes, Pierre Clolus, Stefan Koch (wiodące)]

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *