Po kilku mniej znanych minerałach przyjrzymy się agatowi. Agat jest jedną z odmian chalcedonu (wcześniej oglądaliśmy karneol) i jednym z najpopularniejszych kamieni „półszlachetnych” (co nie musi oznaczać „tańszych” 🙂 ). Należy też do największych mineralogicznych kameleonów i przybiera praktycznie każde zabarwienie, choć może najbardziej kojarzy się z kolorem „kawa z mlekiem”. Spośród innych odmian chalcedonu wyróżnia się charakterystycznymi równoległymi lub „koncentrycznymi” pasmami. Ma strukturę włóknistą i w cienkich płytkach agatowych te włókna są widoczne w świetle przechodzącym, mogą nawet powodować iryzację (efekt tęczy). Agat powstaje w geodach i znanych jest wiele egzemplarzy mających pustkę w środku. Pod względem chemicznym agat jest jedną z postaci ditlenku krzemu SiO₂. Twardość 6,5-7, gęstość 2,6 g/cm³.
Nazwa agatu wzięła się od rzeki Achates w południowej Sycylii (dziś Dirillo), gdyż z tej okolicy pochodzą pierwsze doniesienia o tym minerale. Zaś w mitologii greckiej Achates to towarzysz Eneasza, jego bliski przyjaciel, który towarzyszył mu po wygnaniu z Troi i pomagał w wielu przygodach. Przypomnijmy, że w Eneidzie Wergiliusza Eneasz jest synem księcia Anchizesa i Afrodyty, który po wielu przygodach dotarł na półwysep Apeniński i tam stał się protoplastą Rzymian. Jego praprawnukami byli Romulus i Remus, a od jednego z jego synów jeszcze z czasów trojańskich wywodził swój ród Juliusz Cezar.
Agat to bardzo powszechny minerał, występuje na całym świecie, także w Polsce (okolice Alwerni, Ząbkowic, Kamiennej Góry). Agat znany jest od starożytności, jego nazwę wymyślił grecki filozof i przyrodnik Teofrast z IV wieku p.n.e., uczeń Arystotelesa. Minerał ten pozyskuje się już od 3000 lat, wykonywano z niego wiele przedmiotów ozdobnych, a także pieczęcie i sygnety, wazy itp. Ta tradycja utrzymywała się przez cały czas aż do dziś – jest to popularny kamień w jubilerstwie, szlifowany w kaboszony. Poza tym dzisiaj z agatu wykonuje się np. moździerze i tłuczki, materiały polerskie, łożyska.
Wiele egzemplarzy agatu ma dość blade barwy i stosuje się różne sposoby ich wzmocnienia. Należą do nich moczenie w roztworze cukru i podgrzewanie (barwa brązowa do czarnej), w roztworze azotanu kobaltu (brąz), w roztworach chromianów (zieleń).
Oczywiście tak popularny minerał nie mógł ujść uwadze zwolenników magii kamieni. Agat jest przede wszystkim kamieniem biznesmenów. Równoważy yin i yang, daje odwagę, ochronę, leczy i uspokaja. W celach leczniczych umieszcza się go w wodzie przeznaczonej do picia i gotowania.
[zdjęcia za pośrednictwem strony mindat.org]