Dziś minerał, którego nazwę spolszczam z pewną obawą na weselit (ang. veszelyite), wzór (Cu,Zn)₂Zn(PO₄)₂·2H₂O, czyli zasadniczo fosforan(V) cynku z dodatkiem miedzi(II). Ma niesamowity „morski” kolor, ciemnobłękitny, rzadziej po prostu niebieski lub zielononiebieski. Twardość 3,5-4, gęstość 3,4 g/cm³. Jego odkrywcą jest XIX-wieczny węgierski inżynier górnictwa A. Veszeli, od którego nazwiska pochodzi nazwa minerału („sz” czyta się po węgiersku jako „s”).
Weselit powstaje w strefach utleniania złóż miedzi i cynku. Po raz pierwszy znaleziono go w miejscowości Ocna de Fier na terenie dzisiejszej Rumunii, a opisano w 1874 roku. Jest to rzadki minerał, ponadto występuje przede wszystkim w kopalni Black Pine w stanie Montana, skąd pochodzą najpiękniejsze okazy, a także w regionie Atacama w Chile i kilku innych odizolowanych miejscach – w Europie na południu Szkocji, na Sardynii i na południowym koniuszku Attyki.
Jest bardzo poszukiwany przez kolekcjonerów i drogi. Nawet egzemplarze mające postać drobnokrystalicznego błękitnego nalotu pokrywającego kawałek skały kosztują po kilkaset złotych. Weselit jest wrażliwy na temperaturę – ogrzany do 150°C częściowo się odwadnia, a przy ok. 225°C całkowicie rozkłada. Już w XXI wieku odkryto, że Majowie wykorzystywali ten minerał jako niebiesko-zielony pigment do wytwarzania mozaik, masek pośmiertnych i wotów pogrzebowych. Dowodziłoby to kontaktów handlowych między Ameryką Środkową a bardziej odległymi regionami Ameryki Południowej.
[zdjęcia za pośrednictwem strony mindat.org, autorzy: A&M, Yannick Vessely, P. Rondelez, tak_collection, Rob Lavinsky & irocks.com, Vincent Bourgoin, Steve Rust, C. Stefano, Kristalle and Crys]
