O złocie i srebrze już było – z najdroższych metali pozostała nam platyna. Nazwa tego metalu oznacza po hiszpańsku „sreberko”, a wzięła się stąd, że początkowo uważano platynę za bezwartościową. Dla konkwistadorów liczyło się właśnie złoto i srebro, a cała reszta była nieistotna. Zresztą najbardziej chodziło im o same metale – zdobyte od Indian przedmioty ze złota i srebra przetapiano na sztaby, przez co w barbarzyński sposób zniszczono wiele unikatowych dzieł sztuki z Ameryki Środkowej, oczywiście wszystko za aprobatą boga, a w szczególności jego „przedstawicieli” na Ziemi. Hiszpanie nakradli od Indian tyle drogocennych metali, że doprowadziło to do zapaści na rynku w Hiszpanii i kryzysu gospodarczego, ponieważ ceny złota i srebra spadły wskutek importu dużych ilości kruszcu tak bardzo, że załamała się cała ekonomia.
Platyna należy do metali szlachetnych, jest bardzo mało reaktywna chemicznie, zatem w przyrodzie znajduje się ją w postaci samorodków – podobnie, jak w przypadku złota, są to kostropate bryłki, powstałe wskutek tego, że erozja zniszczyła skałę, w której występowały intruzje platyny, ale samemu metalowi nie dała rady. Platyna jest biała i twardsza niż złoto i srebro (Pt – 4-4,5, Au i Ag – 2,5-3 w skali Mohsa). Należy do najrzadziej występujących pierwiastków w skorupie ziemskiej. Dziś jest ceniona nie tylko w jubilerstwie – stosuje się ją także jako katalizator utleniania, m.in. w samochodowych reaktorach katalitycznych, jako odporne elektrody zarówno w zastosowaniach zarówno naukowych (laboratoryjnych), jak i technicznych. Sam metal nie jest toksyczny, jednak sole platyny mogą być szkodliwe dla człowieka – i nie tylko. Związki kompleksowe platyny, takie jak cisplatyna, są stosowane do zwalczania nowotworów.
Platyna jest znana człowiekowi od starożytności, jednak jej obróbka – z uwagi na dużo wyższą temperaturę topnienia (1770°C) niż w przypadku złota (1060°C) i srebra (960°C) jest dużo trudniejsza. Roczna produkcja platyny sięga dziś około 220 ton, z czego większość stosuje się w katalizatorach samochodowych (45%) i jubilerstwie (34%), około 9% w przemyśle chemicznym, a niecałe 3% – do produkcji twardych dysków. Głównym źródłem platyny we Wszechświecie jest łączenie się gwiazd neutronowych (o tym będzie w równoległym cyklu).
[źródła zdjęć: 1 – jakaś strona internetowa, reszta mindat.org]
