43. Legrandyt

Legrandyt, to dość rzadki arsenianowy minerał cynku o wzorze Zn₂(AsO₄)(OH)·H₂O, żółty do żółtopomarańczowego (chociaż zdarza się także bezbarwny). Nazwany w międzywojniu na cześć Louisa Legranda, belgijskiego inżyniera górnictwa i kolekcjonera minerałów, który znalazł pierwszy okaz. Przez kolekcjonerów zwany czasem „złotem Azteków”, gdyż szczególnie piękne egzemplarze pochodzą z regionu Durango w Meksyku. Twardość 4,5 w skali Mohsa, a zabarwienie pochodzi głównie od jonu arsenianowego, chociaż po części odpowiada za nie tunelowanie protonów wzdłuż osi krystalograficznych. Występuje w złożach cynku zawierających arsen.

O cynku można z kolei powiedzieć, że jest to metal zasadniczo wykorzystywany przez ludzkość od głębokiej starożytności (do wytwarzania mosiądzów, czyli stopów z miedzią), ale paradoksalnie rozpoznany jako osobny metal dopiero w okolicach VI wieku p.n.e. w Indiach. Metaliczny cynk otrzymano po raz pierwszy również w Indiach w XIII wieku naszej ery, a do Europy trafił dopiero w wieku XVI. Miał i ma niezliczone zastosowania, głównie w postaci stopów – do produkcji armat (spiż), innej broni, pocisków, elementów zdobniczych, wodoodpornych elementów konstrukcyjnych (np. części statków), a w nowszych czasach do produkcji ogniw galwanicznych oraz pokrywania stali w celu ochrony przed korozją. Z uwagi na budowę elektronową atomu cynku większość jego związków jest bezbarwna i nie reaguje na pole magnetyczne. Cynk jest składnikiem dwóch ważnych enzymów, m.in. anhydrazy węglanowej, która powoduje usuwanie CO₂ z krwi. Niedobór cynku w organizmie wykrywa się u osób cierpiących na zaburzenia depresyjne. Suplementacja cynkiem jest też stosowana do leczenia przeziębień, aczkolwiek brak dowodów, by rzeczywiście działała 🙂

[siedem ostatnich zdjęć plus wiodące za pośrednictwem mindat.org]

Jeden komentarz do “43. Legrandyt

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *