Miksyt (ang. mixite) jest arsenianowym minerałem miedzi i bizmutu, wzór BiCu₆(AsO₄)₃(OH)₆·3H₂O. Charakterystyczne jasnoniebieskie zabarwienie nadaje mu oczywiście miedź, choć czasem miewa też barwę podobną jak malachit. Krystalizuje zwykle w formie długich, cieniutkich igiełek, często tworzących kuliste skupiska – jest więc kolejnym kurczaczkiem mineralogii, ale należy pamiętać, że większość zdjęć została zrobiona w dużym powiększeniu i średnica takiej puchatej kulki wynosi mniej niż 0,5 mm. Dla nieuzbrojonego oka wygląda zwykle jak bladoniebieski nalot na kamieniu.
Nazwa miksytu pochodzi od Antona Mixy, XIX-wiecznego czeskiego inżyniera i geologa pracującego dla Austru-Węgier. Mixa kierował pracami w Jachymowie i tam też odkrył ten minerał w 1879 roku. Twardość 3-4, gęstość ok. 3,8 g/cm³.
Miksyt to rzadki minerał wtórny występujący w strefach utleniania złóż zawierających równocześnie miedź i bizmut. MinDat podaje około dwustu lokalizacji, głównie w Europie. W Polsce znaleziono go na terenie Rudawskiego Parku Krajobrazowego.
Miksyt wykryto w pigmentach użytych przez Giotta na obrazie „Madonna z Dzieciątkiem”, gdzie stanowi domieszkę do azurytu. Giotto jest jednym z wczesnorenesansowych malarzy włoskich (przełom XIII i XIV wieku), nowatorem znanym w swoich czasach z realizmu i naturalizmu swoich postaci (XIV-wiecznej publiczności, przyzwyczajonej do sztywno upozowanych ludzi na obrazach średniowiecznych, wydawały się „jak żywe”).
Minerał ten wykrywa się też w farbach używanych do malowania fresków w średniowieczu. Skład tych farb, badany wyrafinowanymi metodami, takimi jak skaningowa mikroskopia elektronowa sprzężona ze spektroskopią dyspersji elektronów (SEM-EDS), spektroskopia µ-ramanowska i spektroskopia w podczerwieni z transformacją fourierowską i osłabionym całkowitym odbiciem (FTIR-ATR) 🙂 służy do identyfikowania tras rozprzestrzeniania się nowych pigmentów. Tym samym pokazuje przebieg średniowiecznych szlaków handlowych i dróg migrowania ówczesnych malarzy. Jest to piękny przykład współdziałania nauk ścisłych i historii sztuki.
[zdjęcia za pośrednictwem strony mindat.org, autorzy: Fritz Schreiber, Michael Förch, Branko Rieck, Petr Fuchs, Steve Rust, Christophe Boutry, Volker Betz, Jaques Valverde, Giovanni Fraccaro]
Zielone kulki to malachit 
