Christyt jest minerałem pierwiastka, którego jeszcze nie przerabialiśmy, a mianowicie talu. Wzór TlHgAsS₃, twardość 1-2, gęstość 6,2 g/cm³. Zabarwienie od pomarańczowo-czerwonego po ciemnoczerwone (na niektórych zdjęciach wygląda na czarny, zasadniczo jest półprzezroczysty, dlatego to zdjęcie dużego czerwonego kryształu budzi pewne moje wątpliwości). Nazwany na cześć amerykańskiego mineraloga Charlesa Louisa Christa.
Jest to niezwykle rzadki minerał – do tej pory znaleziono go tylko w 7 miejscach na świecie, z czego 3 znajdują się w stanie Newada, a pozostałe – na zachodzie Iranu, w Chinach oraz na południu Macedonii Północnej. Współwystępuje z barytem w żyłach hydrotermalnych oraz w złożach rtęci. Jako kryształ, christyt jest anizotropowy, ponadto w świetle spolaryzowanym jest żółty. W wyszukiwaniu informacji na jego temat trochę przeszkadza to, że angielskie słowo „Christite” jest też używane jako określenie absolwenta różnych Christ College i Christ University…
Wobec tego skorzystam z okazji i napiszę kilka słów o talu. Jest to pierwiastek z grupy borowców, do której należy także glin i gal. Bardzo reaktywny, srebrzysty metal, reagujący z powietrzem i silnie toksyczny (powoduje przede wszystkim łysienie). Niezależnie od tego jego nazwa pochodzi od greckiego thallos, czyli „zielona gałązka”. Został odkryty w latach 60. XIX wieku, a jego głównym zastosowaniem jest elektronika. Związki talu były też często wykorzystywane przez trucicieli, ponieważ w większości są pozbawione smaku (odtrutkę stanowi błękit pruski, który wiąże tal i umożliwia usunięcie go z organizmu). Bywają też używane do produkcji szkła przepuszczalnego dla promieni podczerwonych, a w związku z tym także w detektorach podczerwieni.
[zdjęcia za pośrednictwem strony mindat.org, autorzy: Carsten Slotta/MinTreasure.com, Mischa Crumbach/designbyearth.com, Philippe Roth, Stephan Wolfsried, www.assignmentpoint.com, Christian Rewitzer]
