Dzisiaj będzie mrrrocznie, jak widać na zdjęciach. Frankeit, wzór Fe²⁺(Pb,Sn²⁺)₆Sn⁴⁺₂Sb₂S₁₄, jest metalicznie wyglądającym minerałem siarczkowym nazwanym na cześć braci Francke, Johanna Heinricha Karla i Ernsta Ottona (ich matka miała sporo roboty, wołając ich na obiad). Panowie pochodzili z Kassel i byli XIX-wiecznymi inżynierami górnictwa, którzy poza tym zajmowali się popularyzacją mineralogii, geologii i paleontologii Boliwii. To oni dostarczyli pochodzące właśnie z tego kraju pierwsze egzemplarze minerału. Do dziś w Boliwii znajduje się najwięcej frankeitu – prócz tego występuje także m.in. na południu Chin i na Wschodzie Syberii.
Frankeit jest rzadkim minerałem powstającym w złożach hydrotermalnych. Wykazuje iryzację (tęcza na powierzchni), choć dużo mniej efektowną niż labradoryt czy bizmut tęczowy. Twardość 2,5-3, gęstość 5,9 g/cm³. Bywa czasem wykorzystywany jako ruda cyny.
Cyna z kolei to szary, pozbawiony połysku, miękki metal z grupy węglowców. Pozornie nieciekawy, ale mający ogromne znaczenie dla naszej cywilizacji. Jest jednym z pierwiastków wykorzystywanych przez człowieka od starożytności, przede wszystkim do wytwarzania stopów takich jak brąz (stąd epoka brązu) i cynołów. Dziś używa się jej też do wytwarzania stopów lutowniczych, ale przede wszystkim do ochrony stali przed korozją. Z uwagi na to, że cyna i jej związki nieorganiczne są nietoksyczne, stal cynowana jest używana do produkcji puszek do konserw. Jest metalem odpornym na działanie wody, ale ulega reakcjom z kwasami i zasadami. Pasywuje się jednak warstwą tlenku, co umożliwia stosowanie jej do ochrony antykorozyjnej.
Ciekawą właściwością cyny jest występowanie w kilku tzw. odmianach alotropowych. Alotropy to odmiany jednego pierwiastka chemicznego, które różnią się budową (np. zwykły tlen ma cząsteczki dwuatomowe O₂, a ozon – trójatomowe O₃), a co za tym idzie – także właściwościami. Przykładowo odmianami alotropowymi węgla są diament, grafit, fulereny, grafen, karbin. Najważniejsze odmiany alotropowe cyny to cyna biała i cyna szara. Cyna biała jest odmianą o gęstości 7,3, trwałą w temperaturze powyżej 13°C. Cyna szara ma o wiele mniejszą gęstość, 5,9 g/cm³. W niskiej temperaturze zachodzi przemiana cyny białej w szarą, wiążąca się ze zmniejszeniem gęstości, a tym samym – ze wzrostem objętości. Wskutek tego przedmiot wykonany z cyny białej rozpada się na proszek (co czasem określa się jako „trąd cynowy” albo „zarazę cynową”).
[zdjęcia 1-5 pośrednictwem strony mindat.org, autorzy: David J. Eicher, Rob Lavinsky & irocks.com, Jesse Crawford; 6 – Dan Topa, 7 – Robert M. Lavinsky, 8-9 – Luis Burillo]
