73. Oliwin (peridot)

Oliwin jest minerałem skałotwórczym, wykorzystywanym w jubilerstwie pod nazwą peridot (zwany też chryzolitem). Wzór peridotu to Mg₂SiO₄ (oliwin może też zawierać żelazo), twardość 6,5-7 w skali Mohsa. Jest soczyście zielony i przezroczysty, przed oszlifowaniem przypomina landrynkę 🙂 Z uwagi na podobieństwo do szmaragdu po oszlifowaniu bywa też nazywany wieczornym szmaragdem, nocnym szmaragdem albo szmaragdem z nieprawego łoża 😉 (ang. bastard emerald). Wydobywa się go między innymi w Australii Zachodniej, na Nowej Kaledonii i na Hawajach.

Oliwin występuje obficie w płaszczu Ziemi (czyli w warstwie leżącej pod skorupą), co jest potwierdzone przez badania sejsmiczne oraz analizę próbek magmy z głębokich źródeł. Jest też często obecny w meteorytach kamiennych i żelazno-kamiennych (ostatnie zdjęcie pokazuje właśnie oliwin pochodzenia meteorytowego). Obecność oliwinu w meteorytach wskazuje na to, że pochodzą one z rozpadu jakiegoś ciała niebieskiego na tyle wielkiego, by wykształciło skalisty płaszcz i metaliczne jądro. W 2011 jeden z teleskopów kosmicznych zaobserwował drobniutkie kryształki oliwinu w chmurze pyłowej, która towarzyszy rodzącej się gwieździe. Poza jubilerstwem oliwin wykorzystuje się jako materiał żużlotwórczy w hutnictwie (do usuwania zanieczyszczeń ze stali) i rzadziej jako materiał ogniotrwały.

Nazwa peridotu pochodzi od anglo-normańskiego słowa pedoretés, oznaczającego rodzaj opalu, a nazwa oliwinu – od oliwkowego koloru (prawdopodobnie spowodowanego obecnością śladowych ilości niklu).

[zdjęcia za pośrednictwem strony mindat.org (poza ostatnim – geology.com)]

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *